Bloger książkowy – bloger gorszy?

Wszyscy wiedzą, jak to właściwie jest z blogerami. Dzięki prowadzeniu bloga zarabiają miliony, żyją jak na wiecznych wakacjach, dostają mnóstwo prezentów od sponsorów, są wiecznie piękni i młodzi. Najbardziej opłaca się być blogerem „life’stylowym”, fit czy modowym. A co z niszą blogową? Co z blogerami książkowymi? No właśnie.

O blogerach książkowych mówi się rzadko, albo nie mówi się wcale. Blogerzy piszący o książkach są raczej niszą – zwłaszcza, iż zdarza się, że książki są traktowane jako element dekoracyjny półek czy świetny gadżet do zdjęć. No bo tak ładnie komponuje się ze stolikiem z Ikei, co nie? Dorzućmy do tego jeszcze bukiet kwiatków, filiżankę herbaty i mamy blogerskie, instagramowe zdjęcie idealne.

Blogi książkowe to taka niezauważana przez mainstream strona blogosfery. Znacie jakiegoś blogera prowadzącego blog o literaturze, który jest gościem w telewizji czy bohaterem ważnych portali typu Onet czy Interia? Masówka (kultura masowa w sensie) nie lubi za bardzo książek w blogosferze. Owszem, o książkach się niby mówi w mediach, jakie to czytanie jest ważne dla rozwoju mózgu i wyobraźni, zaprasza się pisarzy (choć czasem to pojęcie bywa względne) do programów śniadaniowych i na wywiady, ale prawda jest taka, że blogosfery książkowej właściwie się nie promuje. Bardziej opłaca się przeprowadzić rozmowę z szafiarką czy trenerką fitness, bo to takie modne i zdrowe.

Inną sprawą jest jakość tychże blogów książkowych. Chyba każdy natknął się na blogi dziewcząt, które za współprace z wydawnictwami gotowe są oddać dusze diabłu. Darmowa książka jest zawsze wychwalana (sama książka z kolei – nie zawsze czytana), recenzje napisane z błędami, a autorzy kłaniają się wydawnictwu wręcz do stóp.

Wydaje mi się, że głównie z powodu takich blogów występujących w sieci w myśleniu mainstreamowych mediów utknął stereotyp „blogera książkowego”, który tylko czyha na darmowe książki. Jasne, nie przeczę, dostanie książki za darmola jest bardzo fajne, ale chyba nie tędy droga. Życie nowo promowanej książki trwa jakieś dwa tygodnie – pisze o niej jakieś 50 blogerek (nie tylko książkowych), zachwycając się nią pod niebiosa, a potem… cisza. W efekcie wygląda to tak, że pół blogosfery pławi się nad najnowszymi książkami na rynku wydawniczym, kompletnie zapominając o tych wydanych wcześniej, łącznie z klasykami. Czy warto gonić ciągle za nowościami? Dlaczego nie pisze się o książkach sprzed roku czy dwóch? Czym to szkodzi? Wyskakiwanie książki z lodówki robi źle także samej książce, która zwyczajnie nudzi odbiorcom przez nachalne jej promowanie.

Bloger książkowy to nie krytyk literacki. Tu raczej nie ma dyskusji. Rzadko trafia się na merytoryczne wypowiedzi w stylu badaczy literatury; częściej pojawiają się subiektywne opinie, które z krytyką nie mają nic wspólnego (zresztą i tak czytelnicy oczekują raczej refleksji po lekturze bez naukowego polotu; inna rzecz, że czasem recenzje bywają tak fatalnie napisane, że aż oczy bolą). Poza tym blogerce głupio obsmarować książkę, którą dostała w prezencie – nie chcąc zaszkodzić wydawnictwu i sobie samej, woli opisać ją w samych superlatywach.

Na blogach książkowych da się zarabiać, jak zresztą na wszystkim. Trzeba jednak być mądrym i uczciwym dla własnych czytelników, który nie są idiotami i załapią, że czytany post jest sponsorowany. Co to za problem przyznać się, że ktoś ci zapłacił za publikację danego tekstu? Warto zamieniać się w bezwartościowy słup reklamowy i tracić wiarygodność i zaufanie czytelników?

Staram się mieć racjonalne podejście do blogowania. Nie współpracuję z wydawnictwami – lubię sama kupować sobie książki i sama z siebie wypowiadać się na ich temat. Zarówno je chwalę, jak i krytykuję. Czepiam się tego, co mi się nie podoba, bądź też rozpływam się nad genialną lekturą. Nadal jednak to moje subiektywne opinie, niczym nie dyktowane. Obserwuję nowości na rynku wydawniczym, czego dowód macie w comiesięcznych postach o premierach książkowych, ale znowu – nie mam współpracy z żadnym z wydawnictw, których oferty zamieszczam w postach (co więcej, nie wymieniam ani jednego, skupiam się jedynie na datach premiery), a wszystkie nowości wyszukuję sama. Chcę, żeby odbiorcy tego bloga mieli wybór wśród wielu książek, a nie tylko z kilku czy jednego wydawnictwa. Jasne, piszę też o filmach, ale nadal staram się być szczerą dla czytelników i nie serwować im bubli.

Warto trochę zastanowić się nad funkcjonowaniem książek w blogosferze. Trzeba poprawić kilka rzeczy i jeszcze więcej przemyśleć. Konieczna jest zmiana podejścia do blogów książkowych, które nie powinny być słupami do reklamowania książek – ich miejsce jest gdzie indziej. Sami blogerzy też muszą zmierzyć się ze stereotypami, nieuczciwością kolegów po fachu czy komercyjnością.

Niedawno podczas Big Book Festival odbyła się dyskusja blogerów i wydawców na temat blogosfery książkowej. Warto posłuchać, do czego zachęcam (tutaj). Do świadomego czytania – zarówno blogów, jak i książek – również.