Haruki Murakami „Wszystkie boże dzieci tańczą” – recenzja

Choć ostatnio czytam głównie powieści, nie mam problemu z sięganiem po krótsze prozatorskie formy. W zasadzie polubiłam czytanie opowiadań poprzez zapoznanie się z tą odsłoną twórczości Harukiego Murakamiego, który jest w gronie moich ulubionych pisarzy. Jestem właśnie po lekturze kolejnego zbioru jego autorstwa. Jak wyszło?

Haruki Murakami Wszystkie boże

dzieci tańczą, tłumaczenie:

 Anna Zielińska-Elliot, tytuł

oryginalny: 神の子どもたちはみな踊る

/ Kami no kodomo-tachi wa mina

odoru, stron 184, Warszawskie

Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2014

Wszystkie boże dzieci tańczą to zbiór sześciu krótkich opowiadań. Z pozoru różne teksty łączy wspólny wątek, którym jest trzęsienie ziemi w Kobe z 1995 r. Zdarzenie to pojawia się w każdym utworze jako choćby krótka wzmianka, która zawsze jednak ma wpływ na życie bohaterów. Jest tutaj mężczyzna, którego żona odeszła, człowiek pasjonujący się ogniskami, w których odbija się wewnętrzny ludzki spokój, pani doktor przebywająca na urlopie w Tajlandii, poszukujący swego ojca syn samego Boga, pan Żaba ratujący Tokio oraz pewien pisarz. Ludzie, o których pisze Murakami, są zagubieni, szukają własnej drogi, odczuwają pustkę, zmagają się z obsesjami zatruwającymi życie i wikłają w skomplikowane relacje.
       W opowiadaniach nie brakuje tego, z czego znany jest japoński prozaik. Są nawiązania do filozofii i muzyki, surrealne fantazje, niespełnione miłości, niedopowiedzenia, zawieszone słowa i gesty, abstrakcje, sny i marzenia na jawie sąsiadujące ze zwyczajną, uroczą codziennością. Zwarta i oszczędna forma jedynie służy tym tekstom, bo mam wrażenie, że Murakami czuje się najlepiej jako twórca opowiadań, a dłuższe wersje tylko by zaszkodziły tym historiom. W zasadzie „historiom” to za dużo powiedziane, bo dostajemy jedynie skrawki z życia bohaterów, dowiadujemy się jedynie tego, na co pozwala nam autor. Każdy z nich odbywa jakąś podróż, czy to realną, czy jedynie duchową. Coś w nich tkwi, coś siedzi i uwiera. Mają tajemnice, których nie rozumieją i próbują przeniknąć. Wszystko jest w jakiś sposób związane z tym trzęsieniem ziemi, które potrząsa ich życiorysami, ale nie rozumieją, dlaczego tak się dzieje. Padają poważne pytania o sposób umierania i życia, granice między fantazją a rzeczywistością oraz o to, jak pogodzić się z samym sobą.

Ten krótki zbiorek jakoś średnio mnie zachwycił. Nie jest to najlepszy moim zdaniem zestaw opowiadań autorstwa Murakamiego, o wiele bardziej podobali mi się Mężczyźni bez kobiet (jest to mój absolutny hit wśród nowelek). Niemniej nad tym zbiorkiem także można się chwilę zatrzymać i zadumać. Nakłania do refleksji, intryguje symbolami i metaforami, fascynuje atmosferą. Szału nie ma, ale przeczytać nie zaszkodzi.